Болорхон шүүдэр

Бор зvрхний минь алтан ураг болж
Бодлын хvйгээр холбоотой төрөх
Надаас хойчийн хvн танаа
Найрагчийн эрхээр хэлэх vг байна.
Амьдрах өдрvvд чинь ямар байхыг
Алсаас би зөгнөж чадахгvй ч
Эгэл шvлэгчийн амссан зовлонгоос
Эрхбиш хагас нь vлдэж магадгvй.
Насандаа миний vзээгvй жаргалаар
Наадан тоглох азтай ч гэлээ
Улиг болсон өнөөх л гачигдал
Улан доороос чинь ургаж мэднэ.
Гэрэл байваас, сvvдэр байдгийн хуулиар
Гэнэхэн жаргавал зовж болдог дуулиар
Гэр бvл хийгээд сэтгэлийн уйтгар
Гэтлэх аргагvй тулгарч ч мэднэ.
Атрын цэцэг мэт идэр насанд
Алтан зөгий мэт сархданд хөлчөөд
Анхны уналт...

Намрын уулнаа бугын урамдахыг сонсоорой
Намайг ухаажихыг vзэх гэж ээж минь та урт наслаарай
Манцуйдаа ирж таныг би ганцхан удаа жаргаасан
Магадгvй тэрнээс хойш дандаа зовоосон
Ганцхан намайг гэж ижий та
Газар дээр хичнээн мэргэжил сольдог юм бэ?
Бариувчийг минь эсгэж,хуримын өмсгөл чимэглэж
Балчраас минь өдий хуртэл Та оёдолчин явлаа
Оточ Маналын хувилгаан ийм байдаг юмуу гэлтэй
Орон дээрээ намайг бvлээрч хонох болгонд
Дэлхийд хамгийн сайн эмч та байлаа
Аягаа эвдэн,эрхэлж ядсан намайг
Аргадсандаа алиалагч болж өмнө минь эргэлдсэн
"А" vсэг бичих гээд будилж цөхөж сууха...

Өөрийгөө би чамаас олсон
Өлгий болоод живх, өндөр уулс чинь байсан
Өндөр босгыг чинь алхах гэж
Өт болоод хорхой ал алиныг нь дамжсан
Унах газраа олохгүй тэнэсэн намайг
Уйлахад минь тоссон эх орон минь ээ

Ижийгээ би чамаас олсон
Ижилгүй дуурайх гэж зүсийг нь өвчиж төрсөн
Дахиад ямар цээжин дотроос нь түлхлэх биш
Даалимбан дээлнийх нь хормойг шалба норгож унасан
Сайхан ижий минь намайгаа үүрч алхахад
Салхи чинь хүртэл хүндэднэ гэж хийсч одсон
Ижийнхээ нурууг амрааж, хөлд орохын цагт минь
Ивж ургасан өвс нь налж сөгдсөн эх орон минь
Ижийгээ би чамаас олсон

Гуниггүйхэн залуу ...

 Илд харших чимээнээр мөсөн түрлэг цангинанхан
                Ижий түүхийн мөрөн тунгалагшинхан урсана
                Ирээд одсоны араас гуниглах амархаан
                Ирээдүйн чинь тухай бодох л зовлон юм аа эх ороон
                Цоолбор шаргал үүлс намрын тэнгэр барлана
                Цогтын цагаан балгас дээр хаврын бороо цайрна
                Цохлоод ирдэг үйлийн үр-ирээдүйн тухай бодол
                Цоолдоод миний энгэрийг, нулимс шиг хавж унана…
                Ирээдүйгээс би
                Илиадыг хол давсан Гэсэр, Жангарын туулиа нэхнэ
                Их засаг то...

Хамаг бүгдээр чамайг
Харааж нулимж байвч, тэнгэр шиг бай!
Хамгийн сайн хүмүүс гэж
Хашгирч ерөөж байвч, тэнгэр шиг бай!

Тэвчээр барагдаж, нөхөд чинь орхивч
Тэнгэр шигбай, мөнхөд амгалан...
Тэргэнд суулгаж, алтан титэм өмсгөвч
Тэнгэр шиг бай, юу ч болоогүй юм шиг...

Хамгийн хайртай хүн чинь хаяж одсон ч
Хан тэнгэр нурчхаагүй цагт, бүү зов!
Гүтгэж, доромжилж бахаа ганц хангавч
Гүн тэнгэр хэмхрээгүй цагт, бүү ай!

Өвчин зовлонд нэрвэгдэж, тартагтаа тулавч
Өнө мөнхийн тэнгэр шиг бай, чи ялна
Өрөөл бусдад тоогдохоо байж, мартагдавч
Өндөр тэнгэр дээр чинь цэлийж буй...

Охин үрээ хайрла!
Омогдож загнахдаа ч хайрла!
Охин үрээ хайрла!
Ойворгон зэмлэхдээ ч хайрла!

Нар ханын толгойд буухад хааяа нэг сэрэг, бүү зэмлэ
Насаараа тэр чинь өглөө босох хүн, төрсөн гэртээ л нойр аваг
Нар шингэж үдшийн хар чийг унатал найз нартайгаа дуулаг
Насаараа тэр чинь айлын голомт манаж морин төвөргөөн хүлээнэ
Энхрий гарын нь хурууг чилтэл гэр зуураа зарахдаа
Ээжийн цай уулгаж, аавын үгээр энхрийл
Эцгийн гэрээс гармагц эрийн гарт нухлагдана
Харийн газар одож хадмын нүүрийг царайчилна
Насаараа уухгүй амтат цайг нялх багад нь гэрт нь уулга
Насаараа амсахгүй жа...

Ээжээ
Та хүүдээ гомддоггүй биз дээ хүү чинь
Уул өргөж таныхаа ачийг хариулах
Урт холын бодлын тэнд дараатай л яваа шүү дээ
Ээжээ
Үүрээс нойрыг чинь харамлахдаа өрхөндөө түрүүлж
Үдшийн галаас хацрыг чинь өмөөрөхдөө тулгандаа өртөж
Гадаа гэртийн хооронд гарын хариу баривал болж л байна л даа ээжээ

Гэлээ ч ижий минь та
Гарын хаа дэргэд гар
Нүднийхээ дэргэд нүд байлгах гэж
Намайг төрүүлээгүй болохоор
Ухаанаасаа ухаан төрүүлсэн болохоор
Урт холын бодол минь
Тулганы захаас хол байдгийм шүү ээжээ
Ээжээ
та хүүдээ гомдоогүй биз хүү чинь
Уул өргөж таныхаа ачийг хариулах
Урт хо...

Амьддаа бие биеэ хайрла, хүмүүсээ
Алив сайхан бүхнээ бусдаас битгий харамла!
Хэрэггүй үгийн зэвээр зүрхийг минь бүү шархлуул,
Хэн нэгнийгээ харанхуй нүх рүү битгий түлх!
Архинд орсон нэгийгээ шоолж бүү инээ,
Аяа, чиний аав чинь ч байж мэднэ шүү.
Амжиж, чи өөрөө алдрын зэрэгт хүрсэн бол
Аз жаргалын хаалгыг бусаддаа нээж өг!
Ачийг чинь тэд бас бүү мартаг.

Ганц сайхан үгээр дутаж яваа хүнд
Гарцаагүй түүнийг нь олж хэл.
Гадаа нартай ч, гэрт хүйтэн өдөр
Газар дээр нэг бус удаа тохиолдоно.

Чамд дурласан сайхан хөвгүүнийг
Чанга хатуу үгээр битгий гомдоо, бүсгүй минь
Чамайг хайрласн...

Хавийн уран эгч нарын оёсон дээлний
Ханцуй суганы ухлаадас нийлүүлж
Эрээн дээл буруу энгэртэй шагласан
Эхийнхээ сэтгэлийг эргэж одоо бодохноо
Эх бүхний хайрыг цуглуулж
“Энхрий” үрдээ өмсгөсөн байж...

Хөх бүхний цагаан сүүгээр
Хөрст дэлхийд аргамжсан байж...
Гантай жилийн сүүл мушгиж төрсөн
Галыг нь тойрон мөлхөж өссөн
Ганц хүүгээ гэсэн
Дэндүү их хайраа
Дээлний буруугаар далдалж
Дотоод хормойны нь шидээсийг
Дутуу татаж авчээ
Илүү үзэх, нүдний хор
Эвий дэвсэх, худлаа хөөрхийгөөс харамлаж
Хайнга юм шиг хандаж
Хайраа бас нуужээ
Хүйсийг минь хүртэл төөрүүлж охин гэж
Хүний чихн...

Аз жаргал чи
Алаг бөмбөг шиг ойж бууна
Атархан залуугаасаа би
Чамтай хөөцөлдлөө.

Хөлсөө дуслуулж
Хөлөө цуцаанхан гүйж хүрэхэд
Гарын үзүүрээс чи
Ганцхан ойгоод арилна.


Дээр дээр ойно.
Дэндүү хол үсэрнэ.
Дэвхрээд дэвхрээд чамд
Ихэнхдээ үл хүрнэ.

Хэрвээ би амрах гэж
Хэвтэх буюу суух юм бол
Хэзээ ч чи гүйцэгдэшгүй
Хэт хол арилна.

Yүний учир элдэв
Yхэн хатан элдэв.
Наранд саранд элдэв
Насан туршаа элдэв

Чамайг гүйцсэнгүй
Чадал одоо дуусжээ …

...

Зүдрэл догдлолын хэмжүүр

Зүрх минь чи уучлаарай

Зүйтэй амьдралын зүйгүй өдрүүдэд би чамайг

Зүгээр нэг ч байлгасангүй уучлаарай

Өнөөдөр чи эмнэлгийн үүдэнд

Өвчтөний бүртгэлд нэр бичүүлж

Харь хийцийн цахилгаан багажийн

Хариу хүлээж суух чинь аргагүй ээ

Үүлэн чөлөөний нар шиг амьдралд

Үздэгээ чи үзлээ ядарлаа

Үй олон учрал тохиол цүнхэнд

Үхчихээгүй чинь их юм.

Газрын өөд өгссөн хүний зүрх нь ядардаг бол

Ганц олдсон нас минь тэр чигээрээ өгсөлт байсан юм чинь

Яруу найргийн дуут өндөр өөд бүх насаар авирсаар

Ядрах чинь түмэн зөв миний зүрх.

Аюулт дайнд орсон хүний

Ат...

Хөрстийн амьдралд хөл алдсан
Хөлчүүхэн зүрхний минь тольтон дээгүүр
Шувуунысүүдэршигдайраадөнгөрсөн
Шунхан улаан залуу нас мину.
Амттан бүхний амтыг мэдэлгүй
Асгаж явсан залуу нас минь,
Өнгөтөн бүхний өнгийг бодолгүй
Үрж явсан залуу нас минь.
Зуны шөнийн нойрыг тоолгүй
Зуун гурван учралыг мөрөөсөж
Зураг шиг охидыг,тэрэг шиг дайрч
Зуурдхан мандсан залуу нас минь.
Өвлийн есийн жаврыг тоолгүй
Өөр хүний авгайд сэтгэл хаяж
Өрхний үзүүр шиг дэрвэж явсан
Өлчирхөн тэнэг залуу нас минь.
Даанч чи минь удсангүй...
Даавуу хүрэм,савхин бээлий хоёр шигээ
Дассан салсан го...